Küçük yaşlarda çocuklar, “ben merkezci” bir düşünce yapısına sahip oldukları için paylaşmaktan hoşlanmazlar. Oyuncakları, evdeki her eşya, anne- babası yani herşey ona aittir. Ebeveynlerin en belli başlı şikayetleri arasında çocuklarının paylaşmayı bilmemesi gelir. Paylaşma duygusu çocuklarda doğuştan gelen bir duygu değildir. Bu zaman içinde kazanılacak bir durumdur. Çocuk paylaşmayı deneyerek, yaşayarak ve çevresindeki olan biteni gözlemleyerek öğrenir. Üç yaşından sonra sosyalleşme dönemine geçmeye başlar. Artık başkalarının da olduğunun farkına varırlar “ben” den “biz” e geçiş dönemine girerler.
Paylaşmaya yanaşmadığın da tehdit etmek, ceza vermek gibi benzeri yaptırımlar uygulamak sadece öfke doğurur. Paylaşım konusun kararları kendisinin vereceğini hissettirmelidir. Arkadaşı ile oyun oynarken illaki sizin istediğiniz bir oyuncağı arkadaşına vermesi konusunda zorlamak yerine “Hadi sen seç, hangi oyuncağı verelim” tarzında bir konuşma ile oyuncaklarının ona ait olduğunu ve karar verme, kontrol etme yetisi hala onda olduğunu göstermek gerekir. Bu aynı zamanda çocuğun özgüven duygusu da destekler.
Paylaşım öğretilirken çocuğunuzun haklarına saygı duyduğunuzu da göstermeniz gerekir. “Oyuncağını arkadaşına/kardeşine vermelisin” seklinde zorlayıcı ifadeler kullanılmamalıdır çünkü onun için çok değerli olan bir oyuncağı da herkesle paylaşmak zorunda değildir. Örneğin; Eğer kardeşi ağlıyor diye her şeyini kardeşi ile paylaşmak durumunda bırakılırsa çocuk kendi duygularına saygı duyulmadığını düşünür. Bu da kardeşe ve anne-babaya karşı öfkeye neden olabilir.
Aynı zaman da örnekler vererek ve örnek olarak bu duyguyu aşılamak gerekir. “Ben bugün Ayse teyzenden kitap ödünç aldım” “Bugün çok sevdiğim bir tabağı kullanması için üst komşuya izin verdim.” gibi.
Eğer çocuğunuz henüz oyuncağını vermeye hazır değilse, diğer paylaşım yollarını öğretmekle işe başlanabilir. Yiyeceğinin bir kısmını arkadaşlarına vermek veya arkadaşını oyuna davet etmek gibi. Biraz sabırlı hareket etmek gerekir. Paylaşmayı bilmeyen cocuklar; arkadaşları arasında genellikle dışlanır ve yalnız kalır. Bu durum cocuğun sosyalleşme sürecinin gecikmesine sebep olur.
Eğer çocuğunuz eşyalarını paylaşma konusunda çok zorlanıyorsa, o zaman paylaşmak düşüncesine alıştırmak için paylaşım rolü üstlenilen oyunlar oynatabilirsiniz. Tahterevalli (iki kişiyle oynanır), oyuncak araba -itmek ve itilmek, basamaktan atlama (sırayla atlamak ) , mağaza ( satıcı ile müşteri ) gibi.
Gülsemin Konca